Chúng ta từng tìm hiểu một số dạng cụ thể của khuyết tật học tập, ví dụ như Dyslexia. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc rằng khuyết tập học tập là gì và tự hỏi khuyết tật học tập có được xem xét cùng với các khuyết tật khác như khiếm thị, khiếm thính,... hay không?
Khuyết tật học tập cụ thể là một nhóm các dạng khuyết tật được nêu trong Individuals with Disabilities Education Act (IDEA). Thuật ngữ này đề cập đến sự rối loạn trong một hoặc nhiều quá trình tâm lý cơ bản để giúp mọi người tiếp thu và hiểu ngôn ngữ (ngôn ngữ viết hoặc ngôn ngữ nói).
Nói một cách đơn giản, trẻ em và người lớn bị khuyết tật học tập nhìn, nghe và hiểu mọi thứ khác nhau. Điều này có thể dẫn đến rắc rối khi học thông tin và kỹ năng mới cũng như đưa các thông tin này vào thực hành. Các dạng khuyết tật học tập phổ biến nhất liên quan đến các vấn đề về đọc, viết, toán, suy luận, nghe và nói.
Ví Dụ Về Một Số Dạng Khuyết Tật Học Tập
Một người có thể có một hoặc nhiều khuyết tật học tập. Việc phát hiện và can thiệp sớm là chìa khóa để ngăn ngừa những tác động tiêu cực của khuyết tật học tập đối với học sinh. Dưới đây là các khuyết tật học tập phổ biến thường ảnh hưởng đến học sinh:
Khó khăn trong việc diễn đạt ngôn ngữ, hãy diễn đạt bằng lời nói
Khó khăn trong việc tiếp thu ngôn ngữ, hay nghe - hiểu
Khó khăn trong kỹ năng viết cơ bản
Khó khăn trong việc diễn đạt bằng văn bản
Khó khăn trong kỹ năng đọc cơ bản
Khó khăn trong việc đọc - hiểu
Khó khăn trong các kỹ năng tính toán cơ bản
Khó khăn trong suy luận
Mỗi khuyết tật học tập có thể bao gồm nhiều dạng rối loạn.
Một Vài Dấu Hiệu & Triệu Chứng Khuyết Tật Học Tập Phân Loại Theo Độ Tuổi
Tình trạng khuyết tật học tập rất khác nhau từ trẻ này sang trẻ khác. Một đứa trẻ có thể gặp khó khăn với việc đọc và đánh vần, trong khi một đứa trẻ khác yêu sách nhưng không thể hiểu toán học. Một đứa trẻ khác có thể khó hiểu những gì người khác đang nói hoặc giao tiếp thành tiếng. Các vấn đề rất khác nhau, nhưng chúng đều là rối loạn học tập.
Không phải lúc nào cũng dễ dàng xác định được các khuyết tật trong học tập. Do có nhiều biến thể, không có một triệu chứng hoặc hồ sơ riêng lẻ nào mà bạn có thể xem như bằng chứng của một vấn đề khuyết tật. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo phổ biến hơn những dấu hiệu khác ở các độ tuổi khác nhau. Nếu bạn biết chúng là gì, bạn sẽ có thể phát hiện sớm chứng rối loạn học tập và nhanh chóng thực hiện các bước để giúp đỡ con bạn.
Danh sách kiểm tra sau đây đưa ra một số dấu hiệu phổ biến cho chứng rối loạn học tập. Hãy nhớ rằng những đứa trẻ không bị khuyết tật học tập vẫn có thể gặp một số khó khăn trong số những dấu hiệu này vào những thời điểm khác nhau. Thời điểm cần quan tâm là khi khả năng thành thạo các kỹ năng nhất định của con bạn không đồng đều.
Trẻ Ở Độ Tuổi Mẫu Giáo
Các vấn đề về phát âm từ.
Gặp khó khăn khi tìm từ thích hợp.
Khó ghép vần.
Gặp khó khăn khi học bảng chữ cái, số, màu sắc, hình dạng hoặc các ngày trong tuần.
Khó khăn khi làm theo hướng dẫn hoặc thói quen học tập.
Khó khăn khi làm theo hướng dẫn hoặc thói quen học tập.
Rắc rối với cúc áo, khóa kéo, khóa hoặc học cách buộc dây giày.
Trẻ Từ 5 Đến 9 Tuổi
Gặp khó khăn khi học sự kết nối giữa các chữ cái và âm thanh.
Không thể trộn âm thanh để tạo thành từ.
Lẫn lộn các từ cơ bản khi đọc.
Học kỹ năng mới chậm
Thường xuyên sai chính tả và thường xuyên mắc lỗi đó
Gặp khó khăn khi học các khái niệm toán học cơ bản.
Khó nói thời gian và ghi nhớ các trình tự.
Trẻ Từ 10 Đến 13 Tuổi
Khó đọc hiểu hoặc cã kỹ năng toán
Gặp rắc rối với các câu hỏi kiểm tra kết thúc mở và các vấn đề về từ.
Gặp rắc rối với các câu hỏi kiểm tra kết thúc mở và các vấn đề về từ.
Chữ viết tay kém.
Kỹ năng tổ chức kém (phòng ngủ, việc nhà và bàn học bừa bộn)
Gặp khó khăn sau các cuộc thảo luận trong lớp và bày tỏ suy nghĩ thành tiếng.
Đánh vần cùng một từ khác nhau trong một tài liệu.
Xem Thêm: Thuận Tay Trái Có Phải Là Dấu Hiệu Của Khuyết Tật Học Tập?
Một Số Tình Trạng Khiến Việc Học Tập Của Trẻ Trở Nên Khó Khăn Hơn
Khuyết tật học tập cũng có thể liên quan đến các rối loạn hoặc hội chứng như bất lực ngôn ngữ (developmental aphasia), rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) hoặc hội chứng Tourette - một hội chứng có thể không được phân loại là khuyết tật học tập nhưng có thể ảnh hưởng đến việc học của trẻ. ADHD được cho là một trong những rối loạn được biết đến nhiều nhất trong số những rối loạn gây ảnh hưởng đến việc học của trẻ. Chứng rối loạn này có thể khiến trẻ gặp khó khăn trong khả năng tập trung hoặc ngồi yên. Giống như các rối loạn khác, ADHD ảnh hưởng đến trẻ em theo nhiều cách khác nhau.
Do đó, không phải tất cả những đứa trẻ mắc chứng ADHD đều gặp khó khăn trong học tập.
Tác Động Của Các Loại Khuyết Tật Khác
Các khuyết tật học tập cụ thể thường không được chẩn đoán khi có các tình trạng khuyết tật chính khác như khiếm thị, khiếm thính, khuyết tật vận động, chậm phát triển trí tuệ hoặc rối loạn cảm xúc. Ngoài ra, những học sinh gặp khó khăn trong học tập do các nguyên nhân bất lợi đến từ môi trường, văn hóa hoặc điều kiện kinh tế thường không được chẩn đoán là có khuyết tật học tập. Các em thường chỉ được chẩn đoán là có khuyết tật học tập khi có bằng chứng là tình trạng khuyết tật không liên quan đến các yếu tố kể trên và trẻ đã được can thiệp giáo dục thích hợp.
Xem Thêm: Can Thiệp & Hỗ Trợ Hành Vi Tích Cực (PBIS)
Nên Làm Gì Nếu Trẻ Có Khuyết Tật Học Tập?
Nếu bạn nghi ngờ rằng con mình bị một khuyết tật học tập, hãy tham khảo ý kiến của giáo viên, ban giám hiệu nhà trường, nhà tham vấn tâm lý học đường hoặc bác sĩ nhi khoa của con bạn để đánh giá trẻ. Bằng cách yêu cầu con bạn thực hiện các bài đánh giá và xem xét cách con thể hiện trên trường, nhà trường có thể xác định rằng con có khuyết tật học tập hay không.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là tất cả trẻ em đều có điểm mạnh và điểm yếu. Chỉ vì trẻ yếu một lĩnh vực không có nghĩa là trẻ bị rối loạn học tập. Hơn nữa, tất cả trẻ em đều phát triển ở các tốc độ khác nhau. Anh chị em của con có thể giỏi ở một lĩnh vực nhưng con lại không giỏi lĩnh vực đó. Điều này không có nghĩa là trẻ bị rối loạn học tập.
Nếu một đứa trẻ thực sự bị khuyết tật học tập, bạn nên tìm sự trợ giúp. Tham vấn với các chuyên gia phù hợp có thể giúp con bạn kiểm soát tốt tình trạng khuyết tật. Trên thực tế, có nhiều người mắc chứng rối loạn học tập tiếp tục học đại học, lấy bằng cấp cao và trở thành những người thành đạt.
Cần Chú Ý Đến Các Mốc Phát Triển Có Thể Giúp Bạn Xác Định Được Rối Loạn Học Tập
Chú ý đến các mốc phát triển bình thường của trẻ mới biết đi và trẻ mẫu giáo là rất quan trọng. Việc phát hiện sớm những khác biệt trong quá trình phát triển có thể là dấu hiệu sớm của tình trạng khuyết tật học tập và các vấn đề được phát hiện sớm có thể dễ dàng giải quyết hơn.
Chậm phát triển có thể không được coi là một triệu chứng của khuyết tật học tập cho đến khi con bạn lớn hơn, nhưng nếu bạn nhận ra nó khi con bạn còn nhỏ, bạn có thể can thiệp sớm. Bạn hiểu con mình hơn bất kỳ ai khác, vì vậy nếu bạn nghĩ rằng con có vấn đề, cần phải đánh giá kịp thời.
Một số thông tin tham khảo từ: Specific Learning Disabilities - Verywell Family
Xem Thêm: Tâm Lý Trẻ Khi Chuyển Tiếp Học Tập